Słoma - energetyczne paliwo

Wykorzystanie energii stanowi jedną z podstawowych przesłanek rozwoju gospodarczego, społecznego i poprawy jakości życia, stąd też zapotrzebowanie na energię nieustan­nie rośnie we wszystkich krajach świata, a problem zaspokojenia potrzeb energetycznych jest stale aktualny. Obecnie potrzeby te są pokrywane dzięki paliwom kopalnym. Paliwa, takie jak: węgiel, ropa czy gaz ziemny pokrywają 80% światowego zapotrzebowania na energię. Szacowane zasoby tych paliw przy aktualnych trendach wydobycia wystarczą na około 100 lat, dlatego też w ostatnim dwudziestoleciu (po kryzysie naftowym lat siedem­dziesiątych) zintensyfikowano na świecie badania nad wykorzystaniem odnawialnych źró­deł energii. Za takim rozwiązaniem przemawia także troska o środowisko naturalne, ponieważ intensywne wykorzystanie i przetwarzanie tradycyjnych surowców energetycznych wywie­ra bardzo niekorzystny wpływ na zasoby natury. Do najpoważniejszych zagrożeń środowi­ska należy groźba zmiany klimatu powodowana antropogennym podgrzaniem atmosfery w wyniku wzrastającej koncentracji gazów szklarniowych. Ocieplanie klimatu na Ziemi pocią­ga za sobą daleko idące konsekwencje. Istnieje uzasadniona obawa, że zjawisko to może stanowić zagrożenie życia dla przeważającej części ludzkości, a nawet całej cywilizacji. Światowa społeczność, zaalarmowana dokonującymi się przekształceniami w przyrodzie, doprowadziła do podjęcia działań przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych, które w grudniu 1988 roku uzgodniło specjalną rezolucję wzywającą do podpisania kon­wencji ramowej o zmianach klimatu. Konwencja taka została przyjęta na Szczycie Ziemi w Rio de Janeiro w czerwcu 1992 roku, w którym wzięli udział reprezentanci 172 państw, w tym 108 prezydentów lub premierów. Nałożyła ona obowiązek stopniowego zmniejszania emisji gazów cieplarnianych tak, aby do końca dekady nie przekroczyła ona poziomu z 1990 roku. W grudniu 1997 roku delegacje 170 państw na spotkaniu w Kioto zobowiązały się do dalszej redukcji emisji gazów cieplarnianych średnio o 5,2% w latach 2008-2012 r. (w po­równaniu do 1990 r.). Największy wpływ na wystąpienie efektu cieplarnianego ma dwutlenek węgla (55%), a dopiero w dalszej kolejności związki powodujące degradację powłoki ozonowej (24%), jak metan (15%) i pozostałe gazy cieplarniane (6%). W ochronie klimatu wiodące znaczenie ma, więc regulacja emisji i absorpcji dwutlenku węgla. Obieg węgla w przyrodzie jest jed­nym z fundamentalnych zjawisk, wiążących życie biologiczne z przemianą materii nieoży­wionej. Obieg ten polega na dynamicznej równowadze między strumieniem dwutlenku wę­gla emitowanego do atmosfery jako produktu spalania paliw kopalnych czy oddychania, a jego pochłanianiem w procesie wegetacji przez organizmy żywe czy też inne absorbenty. Współczesna cywilizacja doprowadziła do systematycznie wzrastającej emisji, która prze­wyższa możliwości absorpcji przez środowisko. Programy redukcji emisji CO- podjęte już w wielu krajach, z jednej strony kładą nacisk na efektywność zużycia energii, z drugiej zaś wskazują na zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii. W tej sytuacji uzasadnione wydaje się poszukiwanie nowych sposobów pozyskiwa­nia niewyczerpalnych, czystych ekologicznie źródeł energii. Energetyka oparta na źródłach odnawialnych, takich jak: woda, słońce, wiatr, biomasa, geotermia pozwala uzyskać energię cieplną i elektryczną bez uciążliwych odpadów i skażeń powstających w procesie produkcji w tradycyjnych elektrowniach np. węglowych, a wykorzystanie tych zasobów pozwala na oszczędzanie zasobów energii pierwotnej. Ponadto wykorzystanie odnawialnych źródeł energii zwiększa bezpieczeństwo energetyczne przez poszerzenie oferty producentów energii. Dalszymi czynnikami mającymi wpływ na formułowanie przyszłej polityki energetycz­nej są problemy dotyczące badań i rozwoju nowych technologii, polityka rolna w odnie­sieniu do wykorzystania biomasy jako źródła energii, czy polityka socjalna w odniesie­niu do zatrudnienia. Według ocen szacunkowych, odnawialne źródła energii znacznie przewyższają w skali światowej zasoby energetyczne nośników tradycyjnych, jednak ze względu na wiele różnorodnych uwarunkowań, tylko część z nich może znaleźć praktyczne zastosowanie. Prognozy przewidują, że do 2010 roku w Polsce nastąpi zwiększenie zużycia energii ze źródeł odnawialnych do 8%, a największe znaczenie przypisuje się energetycznemu wy­korzystaniu biomasy, w tym przede wszystkim słomy. Prezentowane opracowanie ma charakter poradnika adresowanego do przyszłych inwestorów zainteresowanych wykorzystaniem słomy na cele energetyczne, służb doradz­twa rolniczego itp. Poradnik ma służyć pomocą w określeniu zasobów słomy, organizacji jej zbioru i dostaw w wyborze odpowiednich urządzeń kotłowych, analizie efektywności inwestycji oraz możliwości pozyskania środków finansowych na preferencyjnych warun­kach. Autorzy poradnika dla przybliżenia omawianej tematyki posłużyli się wieloma przy­kładami z praktyki, dokumentując to licznymi fotografiami i rysunkami oraz załączając wykaz ponad stu zrealizowanych obiektów. Tą drogą autorzy składają bardzo serdeczne podziękowania wszystkim, którzy podzielili się z nami swoimi doświadczeniami oraz udo­stępnili wiele materiałów źródłowych

Spis treści:

Wstęp

1. Charakterystyka odnawialnych źródeł energii

2. Produkcja i kierunki wykorzystania słomy

3. Właściwości słomy jako paliwa

4. Technologia zbioru i magazynowania słomy

5. Technologie spalania słomy

6. Możliwości zastosowania słomy w skojarzonych systemach energetycznych

7. Inne technologie energetycznego wykorzystania słomy

8. Oddziaływanie na środowisko

9. Ekonomiczna analiza wykorzystania słomy na cele energetyczne

10. Źródła finansowania

11. Załączniki

12. Literatura