Choroby bydła Podstawy diagnostyki i terapii

Książka ta stanowi oryginalnie opracowane kompendium najnowszej wiedzy z zakresu rozpoznawania, diagnozowania, leczenia i zwalczania wybranych, szczególnie ważnych dla praktyki weterynaryjnej, chorób bydła. Warto przy tym podkreślić, że w warstwie merytorycznej dedykowana jest ona głównie lekarzom weterynarii, zwłaszcza praktykującym, ale stanowić też może cenne uzupełnienie obowiązkowej lektury dla studentów weterynarii, a nie wykluczone, że zainteresuje też pracowników nauki zajmujących się szeroko pojętą bujatryką. (…).

Niekwestionowaną dużą wartością książki, poza jej aktualną i przejrzyście podaną warstwą merytoryczną, jest bardzo bogata autorska dokumentacja fotograficzna zawierająca ponad 350, zrobionych 

w wysokiej rozdzielczości, kolorowych zdjęć. Rzadko obecnie spotykana w weterynaryjnych opracowaniach podręcznikowych dbałość o tak wyrafinowaną szatę graficzną jest warta podkreślenia. Ponadto, sposób prezentacji treści książki jest również nietypowy, użyta bowiem nowoczesna forma, m.in. poprzez dodatkowe przypomnienia i przytaczanie najważniejszych fragmentów tekstu, ułatwia czytelnikowi percepcję i zapamiętywanie najistotniejszych faktów. Oba te elementy pozwalają łatwo śledzić tekst książki, a jej lektura jest przyjemnością.

 

prof. dr hab. Dariusz Bednarek

 

Książka zawiera obowiązujące i aktualne, a także nowe elementy wiedzy z zakresu występowania, rozpoznawania, diagnostyki laboratoryjnej, leczenia i profilaktyki chorób bydła. (…)

Całość opracowania świadczy o dużej wiedzy teoretycznej i praktycznym doświadczeniu terenowym autora, czego dowodem jest bogata dokumentacja fotograficzna przypadków, tym cenniejsza, że stanowi materiał autorski. (…).

W mojej opinii, a mam nadzieję, że wkrótce również opinii szerokiego grona czytelników, książka stanowi ważną i oczekiwaną praktyczną formę zwartego opracowania rozległej problematyki patologii 

w stadach bydła.

 

dr hab. Marek Gehrke, prof. UTP

 

I. CIELĘTA
1. Postępowanie z cielęciem po urodzeniu

• Ocena zdrowia i podstawowe czynności resuscytacyjne 
• Zespół słabego cielęcia (ZSC)
• Wady wrodzone 
• Prawidłowe odpojenie 
• Zapalenie pępka 

2. Biegunki cieląt

• Czynniki etiologiczne biegunek neonatalnych 
• Przyczyny biegunek starszych cieląt 

3. Postępowanie

• Ocena stanu klinicznego cielęcia 
• Leczenie kwasicy metaboliczne i nawodnienie – rehydratacja
• Diagnostyka przyczyn biegunek cieląt
• Terapia biegunek 
• Profilaktyka biegunek 

4. Posocznica cieląt na tle E. coli

II. CHOROBY UKŁADU ODDECHOWEGO
1. Układ oddechowy bydła

• Zespół oddechowy bydła (BRD) 
• Najczęściej diagnozowane przyczyny chorób układu oddechowego

2. Postępowanie diagnostyczne w przebiegu chorób układu oddechowego

• Leczenie 

III. CHOROBY UKŁADU POKARMOWEGO
1. Choroby jamy ustnej

• Nadmierne ślinienie 
• Zapalenie jamy ustnej 
• Grudkowe zapalenie jamy ustnej 
• Pęcherzykowe zapalenie jamy ustnej
• Choroby języka 
• Zęby i choroby zębów 

2. Choroby kości szczęki i żuchwy

• Promienica
• Złamania żuchwy 

3. Choroby gardła i przełyku

• Zatkanie przełyku 

4. Choroby przedżołądków

• Niestrawność prosta 
• Kwasica żwacza, niestrawność kwaśna
• Zasadowica żwacza, niestrawność zasadowa
• Wzdęcie żwacza
• Zespół Hoflunda
• Urazowe zapalenie czepca (niestrawność urazowa) 
• Ciało obce w żwaczu
• Lewostronne przemieszczenie trawieńca
• Prawostronne przemieszczenie trawieńca, skręt trawieńca
• Wrzody trawieńca 

5. Choroby jelit

• Salmonelloza 
• Paratuberkuloza - choroba Johnego
• Zimowa dyzenteria bydła 
• Wirusowa biegunka bydła (BVD)
• Enterotoksemia bydła
• Zespół krwotoczny jelita czczego u bydła
• Zapalenie otrzewnej 
• Czynniki toksyczne 

6. Diagnostyka chorób przewodu pokarmowego bydła

• Historia choroby
• Badanie kliniczne 
• Badanie lewej strony jamy brzusznej
• Badanie prawej strony jamy brzusznej
• Badanie treści żwacza 
• Ocena kału 
• Laparotomia diagnostyczna 
• Diagnostyka biegunek 
• Sposób nawadniania krowy

 

IV: CHOROBY METABOLOCZNE - PODSTAWY
1. Choroby metaboliczne
2. Monitorowanie zaburzeń metabolicznych u krów mlecznych

• Analiza danych dotyczących zdrowotności stada
• Analiza wyników użytkowości mlecznej krów
• Badania monitoringowe, tzw. profil metaboliczny bydła
• Zakres badań 

3. Wybrane choroby metaboliczne

• Subkliniczna kwasica żwacza 
• Porażenie (zaleganie) poporodowe/hipokalcemia poporodowa
• Tężyczka pastwiskowa (hipomagnezemia) 
• Ketoza bydła 
• Zespół tłustej krowy 

4. Zaleganie u krów / zespół zalegającej krowy

V. CHOROBY ZAKAŹNE
1. Pryszczyca
2. Wirusowa biegunka bydła i choroba błon śluzowych (BVD-MD)

• Choroba błon śluzowych (MD) 

3. Zakaźne zapalenie nosa i tchawicy u bydła (IBR), pęcherzykowe zapalenie błony śluzowej sromu i pochwy u krów (IPV)
4. Enzootyczna białaczka bydła
5. Choroba niebieskiego języka
6. Głowica
7. Gruźlica bydła
8. Wąglik
9. Leptospiroza

VI. CHOROBY WYMIENIA 
1. Mastitis

• Grzybicze zapalenie wymienia, drożdżyce wymienia

2. Postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne
3. Leczenie i kontrola zapaleń gruczołu mlekowego

• Mastitis zakaźne 
• Mastitis środowiskowe 
• Terapia 
• Rodzaje terapii 
• Wybór sposobu podania leku 
• Zasuszenie ćwiartki w trakcie laktacji
• Pozostałości w mleku
• Leczenie zapalenia gruczołu mlekowego na tle A. pyogenes (Summer mastitis) 
• Brakowanie krów w przypadku zapalenia gruczołu mlekowego
• Szczepienia 

4. Higiena doju
5. Sprzęt udojowy
6. Inne choroby wymienia

VII. RONIENIA
1. Ronienia
2. Najważniejsze przyczyny ronień

• Czynniki wirusowe 
• Choroby bakteryjne 
• Ronienia na tle grzybiczym 
• Pierwotniaki 

3. Tok postępowania diagnostycznego w przypadku ronień

• Uwagi ogólne 
• Postępowanie w przypadku ronień

 

VIII. CHOROBY PASOŻYTNICZE
1. Choroby pasożytnicze

• Choroby pasożytnicze przewodu pokarmowego wywoływane przez nicienie (Nematoda) 
• Tasiemczyce 
• Motylica wątrobowa (Fasciola hepatica) 

2. Diagnostyka chorób pasożytniczych

• Badania parazytologiczne kału 

3. Leczenie i profilaktyka

• Zasady zwalczania pasożytów w okresie zimowym (poza pastwiskowym) 
• Zasady profilaktyki/leczenia inwazji nicieni żołądkowo-jelitowych w sezonie pastwiskowym
• Uwagi ogólne 
• Zjawisko oporności 
• Metody oceny skuteczności odrobaczania

 

IX. CHOROBY SKÓRY
1.Choroby skóry
2. Okrywa włosowa

• Wyłysienia 
• Inne zmiany okrywy włosowej 

3. Choroby bakteryjne skóry

• Dermatofiloza 
• Guziczkowate zapalenie skóry, zakażenia atypowymi prątkami

4. Choroby grzybicze skóry

• Dermatofitoza 
• Rodzaje terapii dermatofitozy u bydła

5. Choroby pasożytnicze skóry

• Świerzb 
• Nużyca 
• Wszy i wszoły (wszawica i wszołowica) 
• Kleszcze 
• Muchy 
• Nematocera 
• Gzawica bydła (hypodermatoza) 

6. Choroby wirusowe skóry

• Brodawczakowatość bydła 
• Choroba guzowata skóry 

7. Dermatozy niezakaźne

• Fotosensybilizacja 

8. Wybrane aspekty diagnostyki i leczenia chorób skóry

• Historia choroby, czynniki usposabiające
• Badanie kliniczne 
• Badania uzupełniające 
• Badania hodowlane 
• Leczenie chorób skóry - ogólne zasady

 

• Kulawizny 
• Postępowanie diagnostyczne 

2. Zapalenia stawów tła urazowego

• Zapalenie kaletki przednadgarstkowej
• Zapalenie kaletki i ropowica okołostawowa stępu

3. Zapalenia stawów tła zakaźnego lub nieurazowego

• Zapalenie stawów (zapalenia wielostawowe) u cieląt
• Sztywność i zapalenie stawów w następstwie długotrwałego zalegania
• Niedowład spastyczny (zespół spastyczny) 
• Przykurcz mięśni 327 zginaczy palców

4. Urazy grzbietu

• Zespół ogona końskiego (syndrom cauda equina) 

5. Choroby mięśni

• Beztlenowcowe zapalenia mięśni i zakażenia przyranne
• Dystrofia mięśni u cieląt (choroba białych mięśni, niedobór witaminy E i selenu) 
• Pasożyty mięśni

 

XI. CHOROBY UKŁADU NACZYNIOWO-SERCOWEGO
1. Choroby układu naczyniowo-sercowego

• Badanie układu naczyniowo-sercowego
• Zapalenie wsierdzia (endocarditis) 
• Zapalenie osierdzia (pericarditis) 
• Kardiomiopatie 

2. Choroby naczyń krwionośnych

• Zapalenie żył
• Zakrzepica żyły głównej doogonowej

3. Zaburzenia krzepnięcia krwi

• Trombocytopenia (spadek liczby płytek krwi) 
• Pancytopenia cieląt 
• Zakażenie szczepem BVDV typu 2 wywołującym krwawienia

4. Niedokrwistości hemolityczne

• Babeszjoza
• Inne pasożyty i bakterie krwi 
• Leczenie zaburzeń krzepliwości

 

XII. CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO
1. Najważniejsze choroby układu moczowego

• Diagnostyka chorób układu moczowego bydła
• Leczenie chorób układu moczowego

 

XIII. CHOROBY OCZU
1. Choroby narządu wzroku

• Zakaźne zapalenie rogówki i spojówki (IBK - Infectious bovine keratoconjunctivitis) 
• Zakaźne zapalenie nosa i tchawicy (IBR) 
• Głowica 
• Ciało obce

 

XIV. CHOROBY CENTRALNEGO UKŁADU NERWOWEGO
1. Choroby centralnego układu nerwowego

• Postępowanie diagnostyczne w przypadku wystąpienia objawów neurologicznych
• Gąbczasta encefalopatia bydła (Bovine Spongiform Encephalopathy - BSE) 
• Wścieklizna 
• Botulizm

 

XV. POSTĘPOWANIE W NAGŁYCH PRZYPADKACH
1. Postępowanie w przypadku wystąpienia nagłych upadków i zachorowań

• Indeks 
• Piśmiennictwo